Иосиф Бродский, Новая жизнь / Josif Brodski, Nowe życie

Wyobraź sobie, że wojna skończyła się, nastał znów

pokój, że wciąż odbijasz się w lustrze, że kos lub sroka,

a nie bombowiec nuci wśród liści swe „ćwir” bez słów,

że widzisz za oknem nie zgliszcza miasta, lecz szczyt baroku

miasta; pinie, palmy, magnolie, zwinny bluszcz,

wawrzyn. Że brąz ogrodzenia, w którego ażur się chował

księżyc, zwycięsko odparł atak mimozy plus

wybuch agawy. Że życie trzeba zacząć od nowa.

Ludzie wychodzą z pokojów, gdzie krzesła ratują przed

zawrotem głowy, podobne do „b” lub „d” do złudzenia.

Nie są oni potrzebni nikomu, chyba że

Samym sobie, płytom chodnika i prawom mnożenia.

To wpływ posągów. Ściśle mówiąc, ich pustych nisz.

Czyli skoro nie świętość, to chociaż jej synonim.

Wyobraź sobie, że to jest prawda. Że mówiąc o nich,

o zbędnym, o marginalnym, mówisz też o sobie.

Nowe życie zaczyna się od obrazów, z tych,

gdzie wybuch wulkanu, łódka, którą morze miota.

Od zrodzonego przez nie poczucia, że tylko ty

Patrzysz na katastrofę. Poczucia, że jesteś gotów

odwrócić się w każdej chwili, zobaczyć kawę, stół,

sofę i kwiaty w żółtym chińskim wazonie przy sofie.

Ich krzykliwe kolory, pochylenie ich głów

też uprzedzają zresztą o bliskiej katastrofie.

Każda rzecz jest nietrwała. Niestety, sama myśl

o niej niebawem znika. W ogóle, rzecz to lokaj

myśli. Stąd jej kształty, wzięte z głowy, jej rys

przywiązania do miejsca, właściwość Penelopy,

czyli potrzeba przyszłości. Rano koguta krzyk.

W nowym życiu, w hotelu, gdy wychodzisz z łazienki

okryty prześcieradłem, wyglądasz jak pasterz tych

wszystkich drewnianych, żelaznych, czworonożnych mebli.

Wyobraź sobie, że epos kończy sielanka, a

słowa są odwrotnością monologu płomienia,

który pożerał chciwie lepszych niż ty, jak drwa,

lecz nie znalazł w tobie zdatnego pożywienia:

zbyt mało masz w sobie ciepła. Dlatego przeżyłeś. Więc

nie jesteś jakoś szczególnie zmartwiony obojętnością

miejscowych wener, pomon, wertumnusów i west,

Dlatego piosnka pasterska na twych ustach gości.

Ileż się można tłumaczyć. Jakkolwiek ukryty as,

Na stole są tylko walety w bliżej nieznanym atu.

Pomyśl, że im jest szczerszy głos, tym mniej w sobie ma

łez, miłości do czegokolwiek, pasji, strachu.

Wyobraź sobie, że w radiu słyszysz stary hymn.

Wyobraź sobie, że orszak za każdą literą drepta

Z liter, tworząc niechcący raz „betsy”, raz „ibrahim”,

pióro wywodząc z zasięgu sensu i alfabetu.

Zapada zmierzch w nowym życiu. „C” cykad dźwięcznie brzmi;

Klasyczna perspektywa, w której brakuje czołgu,

lub, na samym jej końcu, zwilgotniałej mgły;

goły parkiet, na którym nigdy nie tańczono.

W nowym życiu do chwili nikt nie zawoła „trwaj”,

Bo skoro się zatrzyma, szybko idzie na straty.

Zresztą poloru w twych rysach już teraz wystarczy na

To, by na odwrocie skrobnąć „pozdrawiam” i pocztą nadać.

Białe ściany pokoju jeszcze wzmagają swą biel,

Kiedy się rzuca na nie, niby na postrach, spojrzenie,

które przywykło nie tyle do rozległości pól,

ile do braku w spektrum ich beznamiętnych odcieni.

Wiele można wybaczyć rzeczy, tym bardziej gdy

rzecz ma się zaraz skończyć. W ostatecznym rozrachunku

Na ciekawości tych pustych miejsc, na badaniu ich

bezprzedmiotowych landszaftów właśnie polega sztuka.

Chmury w nowym życiu są lepsze od słońca. Deszcz

padający bez przerwy jest jak samowiedza.

W kolei ten pociąg, na który akurat nie czekasz dziś

Na peronie w płaszczu, bez opóźnienia przyjeżdża.

Tam, gdzie jest horyzont, niech żagiel sprawuje sąd.

Oko woli krztę mydła, niż pianę czy szmat płócienny.

I jeśli ktoś cię zapyta: „Kim jesteś?” odpowiedz: „Kto?

Ja? Jestem nikt”, jak Ulisses rzekł niegdyś do Polifema.